- Het kabinet verwacht vanwege het prijsplafond en energiesteun aan mkb’ers komend voorjaar een gat in de begroting te moeten dichten van 7,5 miljard euro.
- Het precieze bedrag nog altijd onzeker, omdat het sterk afhankelijk is van hoe de energieprijzen zich ontwikkelen.
- Nederland kon door de extreem lage rente jarenlang gratis of bijna gratis geld lenen op de kapitaalmarkt, maar hogere rentelasten worden geraamd op minimaal €5,8 miljard per jaar.
- Lees ook: Prijsplafond energie: hoogste inkomens krijgen fors deel van energiesubsidie gas en stroom in 2023
Het kabinet verwacht komend voorjaar een gat in de begroting te moeten dichten van 7,5 miljard euro als gevolg van de maatregelen om de energierekening betaalbaar te houden voor burgers en bedrijven. Dat meldt minister Sigrid Kaag (Financiën) in de najaarsnota, de laatste bijstelling van de begroting voor dit jaar.
Het prijsplafond voor stroom en gas voor huishoudens gaat naar schatting 11,2 miljard euro kosten, de steun voor mkb’ers die veel energie verbruiken een kleine 1,7 miljard euro. Een deel van die uitgaven verwacht het kabinet te dekken door sommige energiebedrijven extra te belasten. Maar voor de rest moet nog een oplossing worden gevonden.
Schattingen van het gat in de begroting, waar het kabinet bij de voorjaarsnota dekking voor gaat zoeken, liepen tot dusver tot in de tientallen miljarden. Het precieze bedrag is ook nog altijd erg onzeker, omdat het sterk afhankelijk is van hoe de energieprijzen zich ontwikkelen. De laatste tijd zijn die na een forse piek afgelopen zomer weer wat gedaald.
Oplopende rente maakt staatsschuld minimaal
€5,8 miljard per jaar duurder
Een minstens zo lastig probleem vormt de oplopende rente op de staatsschuld. In tegenstelling tot de eenmalige energiesteun is dat een structurele kostenpost. Ook daarvoor wil het kabinet bij de voorjaarsnota, die eind mei wordt gepresenteerd, met oplossingen komen.
Nederland kon door de extreem lage rente jarenlang gratis of bijna gratis geld lenen op de kapitaalmarkt. Maar nu de rente wereldwijd stijgt, moeten aflopende leningen tegen een hogere rente worden geherfinancierd.
Dat kan naar schatting 5,8 tot bijna 9,2 miljard euro per jaar extra gaan kosten. Kaag wil ook hiervoor in de voorjaarsnota met mogelijke oplossingen komen. "Zo blijven de overheidsfinanciën beheersbaar en worden er geen rekeningen doorgeschoven naar toekomstige generaties."
De oorlog in Oekraïne heeft de staatskas tot dusver bijna 4,5 miljard euro gekost. Ruim de helft daarvan ging op aan het beter vullen van de gasopslag Bergermeer, zodat Nederland komende winter veel minder afhankelijk is van Russisch aardgas.